Broekhuizerlaan

Wat is het verhaal?

Wie vanuit Leersum via de Rijksstraatweg richting Doorn gaat, ziet bij de eerste rotonde aan de linkerhand in de verte Kasteel Broekhuizen opdoemen. Daarnaartoe voert een strook asfalt, die ruim voor het kasteel uitmondt in een t-splitsing. Het lijkt een weg zoals zovele, maar deze was in de 18de eeuw een oprijlaan naar het kasteel.
Het moet een imposant gezicht zijn geweest, zoals de Broekhuizerlaan er destijds bijlag: bijna anderhalf kilometer lang, met aan weerszijden grote beukenbomen en aan het einde het kasteel. De oprijlaan werd aangelegd in de eerste helft van de 18de eeuw, toen het middeleeuwse Kasteel Broekhuizen werd verbouwd tot een neoclassicistisch huis. Zoals gebruikelijk in die tijd werd het land daaromheen aangelegd als een formele tuin, met ook de lange oprijlaan – sinds jaar en dag een soort statussymbool.
Hoewel de oprijlaan vandaag zeker nog als zodanig is te herkennen, is die zijn 18de-eeuwse karakter allang verloren. Toen Cornelis Jan van Nellesteyn in 1794 een nieuw landhuis in neoclassicistische stijl liet bouwen, gaf hij en passant ook de opdracht om de formele tuinaanleg te veranderen in een landschapspark naar Engelse stijl. Dat had ook gevolgen voor een groot deel van de oude oprijlaan, grenzend aan de voorkant van het huis dat als onderdeel in het landschapspark werd opgenomen. Het deel buiten de poort bleef wél intact. Al ligt er inmiddels wel een strook asfalt overheen.
Meer weten over de vele buitenplaatsen die Utrecht rijk is? Bezoek UtrechtAltijd.nl.

Bouwjaar: Eerste helft 18de eeuw
Type erfgoed: Kastelen en buitenplaatsen, Overig, Ruimtelijk erfgoed
Soort gebouw: Oprijlaan
Gebruik: Overig
Beschikbaarheid: In gebruik
Adres: Broekhuizerlaan 3
Plaatsnaam: Leersum

Wat gebeurt hier nu?

Hoewel een groot gedeelte van de oprijlaan afgezien van het asfalt nog vrijwel onveranderd is, heeft die wel wat van zijn grandeur verloren: de naastliggende beukenlaan, bestaande uit niet minder dan 676 beukenbomen, heeft zijn beste tijd wel gehad. Niet alleen vertoont de laan steeds meer uitval waardoor het laanbeeld aan het verdwijnen is, het heeft nog gevaarlijke situaties tot gevolg ook. Daarom hebben de eigenaren van de bomen, Staatsbosbeheer en de gemeente Utrechtse Heuvelrug gezamenlijk het plan opgevat om de bomen te vellen en in hetzelfde patroon terug te planten om de bomenlaan een nieuwe toekomst te geven.

Niet alleen de oprijlaan, maar ook Landgoed Broekhuizen, dat sinds 2011 weer in particulier bezit is, ondergaat een flinke opknapbeurt. Bezoek de website voor meer informatie.

Wat kan ik hier doen?

Landgoed Broekhuizen, dat waarschijnlijk voor het eerst werd bewoond in 1408, veranderde vaak van gezicht, alvorens het vanaf het einde van de 18^de eeuw zijn huidige vorm kreeg, met een neoclassicistisch landhuis – dat na een brand in 1906 moest worden herbouwd – en de prachtige Engelse landschapstuin. Die laatste is opengesteld voor publiek en op de kilometerslange wandelpaden, ook goed toegankelijk voor mindervaliden, komen wandelaars volop aan hun trekken. Ook het Klompenpad Overlangbroeksepad loopt over het landgoed.

Daarnaast is er elke derde zaterdag van de maand om 14 uur een rondleiding over het landgoed die start op de parkeerplaats (WeetjesWandeling, à €5,- voor volwassenen en €2,50 voor kinderen). De heemtuin Londotuin is elke woensdagochtend van 9 tot 12 geopend, en van 1 april tot en met 1 september ook elke zondag van 14 uur tot 17 uur.