Het Gangenproject – Willemsstraat

What is the story?

Wijde Gang, Willemsstraat 26-66A
Bakkersgang, Willemsstraat 75-77
Lange Sieuwertsgang, Willemsstraat 86-90

In 1775 heette de Willemsstraat het Franse Padt. Dat telde toen maar liefst 57 gangen. Eeuwenlang huisden verreweg de meeste bewoners van de Jordaan aan die gangen, die samen met binnenplaatsjes en aangrenzende panden forten werden genoemd. Vrijwel alle Jordanezen hebben voorouders die in zo’n fort hebben gewoond. Om de bebouwingsstructuur van die forten zichtbaar te maken is in de Willemsstraat Het Gangenproject gerealiseerd. Tussen de nummers 22 en 110 waren zes gangen die, evenals de aangrenzende percelen, in de stoep zijn gemarkeerd.

lnformatietegels in de stoep voor de zes gangen vertellen wanneer de gangen ontstonden en het verhaal van bewoningsgeschiedenis rond 1900. Een paneel aan de muur van pand nummer 22 biedt contextinformatie.

Eind negentiende, begin twintigste eeuw vervielen de forten tot “krotten en sloppen”. Aan gangen, die soms nog geen meter breed waren, werden panden met 4-etages gebouwd. Zo kon licht en lucht de woningen niet bereiken. De leefomstandigheden in deze sloppen waren erbarmelijk. De armoede schrijnend.

Build in: Opleverdatum: 5 maart 2015
Type of heritage: Overig, Ruimtelijk erfgoed
Type of building: Reconstructie verkaveling
Gebruik: Cultuur
Availability: In gebruik
Address: Willemsstraat 22 - 110
City: Amsterdam
Owner: 'Lieu de memoire', vrij toegankelijk

What happens nowadays?

De zes gangen die deel uitmaken van Het Gangenproject werden, zoals de meesten gangen in de Jordaan, begin vorige eeuw afgebroken. Het Gangenproject in de Willemsstraat vormt nu een Lieu de Memoire voor alle Jordanezen wier voorouders in forten leefden. Het Jordaanmuseum verzamelt persoonlijke verhalen van de bewoners van deze zes gangen en zoekt daarom contact met hun afstammelingen. Met de verzamelde verhalen, foto’s, documenten en objecten van hun voorouders wil het Jordaanmuseum een tentoonstelling inrichten en wordt Het Gangenproject verlevendigd. Daarnaast zijn er foto’portretten gemaakt van nakomelingen van bewoners van gangen in de Willemsstraat. Het plan is van de verzamelde documenten en foto’s een tentoonstelling te maken.

Vanaf 2015 zijn er in de Willemsstraat naamborden bij gangen geplaatst, in de jaren daarna ook bij veel andere gangen in de Jordaan.

What can I do here?

Wandelingen langs gangen inclusief een bezoek aan Het Gangenproject vinden elke derde zaterdag van de maand plaats van 13.00 – 15.00 uur.

Van de gangen die er ooit waren, bestaat nog zo’n 10 procent. U leert waar in de gevelwanden aanwijzingen te vinden zijn voor gangen. Voorts wordt inzichtelijk gemaakt hoe de woon- en leefomstandigheden van de mensen in forten waren. Iets meer dan 80 procent van de mensen leefde in forten, en dus niet in panden aan straten of grachten. Dàt heeft de cultuur in de Jordaan in aanzienlijke mate bepaald. Elke gang heeft zijn eigen vorm en verhaal.